منگنز و سلامت ستون فقرات
برخی از کودکان با نزدیک شدن به سنین بلوغ دچار انحراف در ستون مهره ها میشوند. متخصصین هنوز علت این بیماری را که از آن به اسکولیوز ایدئوپاتیک نوجوانان (adolescent idiopathic scoliosis) یاد میشود شناسایی نکرده اند. پژوهشی جدید نشان میدهد عدم توانایی در استفاده مناسب از منگنز رژیم غذایی به عنوان یک ماده معدنی ضروری برای بدن میتواند در ایجاد اسکولیوز شدید موثر باشد. این مطالعه که توسط محققین دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن (Washington University School of Medicine) در سنت لوئیس آمریکا انجام شد نشان میدهد شیوع نوعی واریاسیون ژنی که باعث اختلال در بهره برداری از منگنز، در نوجوانان مبتلا به انحراف شدید ستون فقرات 2 برابر شایع تر از همسالان غیرمبتلای ایشان میباشد. خانم دکتر کریستینا گارنت Christina A. Gurnett, MD, PhD متخصص نورولوژی ، استاد بیماریهای مغز و اعصاب کودکان و نویسنده اصلی مقاله فوق میگوید:”مطالعه ما نشان میدهد بین یک بیماری شایع (اسکولیوز) و فاکتوری بالقوه قابل اصلاح توسط تغذیه (منگنز) ارتباط وجود دارد. البته ما نمیخواهیم مردم همین الان جهت خرید مکمل های غذایی منگنزدار به داروخانه ها و فروشگاه ها مراجعه کنند، چرا که مصرف زیاد منگنز میتواند خطرناک باشد”
این مطالعه توسط نشریه Nature Communications منتشر شده است.
سالیانه حدود 3 میلیون مورد جدید مبتلا به اسکولیوزیس اسپاینال شناسایی میشود. اغلب این موارد خفیف بوده، پیگیری و ارزیابی دوره ای توسط پزشک معالج کافی است. موارد متوسط بیماری عمدتا با پوشیدن بریس (کمربند طبی) تا عبور از سنین رشد اصلاح میشود. در موارد نادر، انحراف آنقدر شدید است که نیازمند مداخله جراحی توسط متخصص جراحی ستون فقرات می باشد. در این تحقیق پس از بررسی ژنتیکی 1095 کودک سالم و 841 کودک مبتلا به اسکولیوز متوسط و شدید مشخص شد تغییر ژنی موسوم به SLC39A8 در 6% کودکان سالم و 12% کودکان مبتلا وجود دارد به عبارت دیگر این واریاسیون خطر ابتلا به اسکولیوز را حدود 2 برابر افزایش می دهد. پژوهشگران سپس در یک مطالعه حیوانی روی ماهی zebrafish نسبت به غیر غعال سازی ژن SLC39A8 اقدام نمودند.بررسی نشان داد ماهیهای دستکاری شده ژنتیکی دچار اختلال رشدی در سیستم اسکلتی عضلانی و انحراف ستون فقرات گردیده اند.
لازم به یادآوری است کودکان دچار این واریاسیون ژنی کمبود منگنز نخواهند داشت، لیکن قادر به استفاده مفید از آن طی فرآیند متابولیسم نیستند.
منگنز یک ماده معدنی ضروری برای بدن بوده که در مقادیر بالاتر از نیاز میتواند سمی باشد. مسمومیت با منگنز میتواند به علایم عصبی پایدار مانند لرزش، اختلال راه رفتن و بروز علائم روانپزشکی مانند توهم و پرخاشگری منجر شود. همچنین بین پارکینسون، اسکیزوفرنی (جنون) و افزایش فشارخون با سمیت منگنز ارتباط وجود دارد.
میزان مورد نیاز منگنز در یک فرد بالغ حدود 400 میلی گرم است. خوبست بهترین و غنی ترین منابع منگنز را بشناسیم. سایت معتبر خط سلامت Healthline شکلات تلخ، آووکادو، آجیل (به خصوص بادام هندی)، حبوبات (لوبیا، عدس، لپه و نخود)، دانه های چیا و کدوحلوایی، غلات (گندم، ذرت و جو) سبزیجات برگ پهن (کاهو) موز و ماهی را به عنوان منابع غنی این عنصر کلیدی معرفی میکند.
