آرنج تنیس بازان
شایع ترین علت درد آرنج چیست؟
شایع ترین علت درد آرنج بیماری موسوم به آرنج تنیس بازان (Tennis Elbow) می باشد که باعث بروز درد در قسمت خارجی آرنج می گردد. این بیماری بر خلاف نامش در تنیس بازان حرفه ای که به طور اصولی ورزش می کنند، کمتر دیده می شود و اغلب در خانم های خانه دار که فعالیت های تکراری انگشتان دارند (مانند تایپ کردن یا قالی بافی) دیده می شود.
علت ایجاد آرنج تنیس بازان چیست؟
علت این بیماری، التهاب تاندون های عضلات بازکننده دست است که به قسمت خارجی آرنج متصل می شوند.
درمان بیماری چیست؟
درمان اغلب حمایتی است. به بیمار توصیه می شود فعالیت های مرتبط را تاحد امکان تعدیل کند مثلا انجام کارهای فشاری، پیچاندن، چلاندن البسه، باز کردن درب قوطی، بافندگی و… را به حداقل برساند. همچنین بیمار می تواند از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند دیکلوفناک یا بروفن استفاده کند. استفاده از آتل مخصوص (Tennis Elbow Splint) نیز می تواند کمک کننده باشد. در صورتی که این اقدامات کافی نباشد، از تزریق کورتون موضعی کمک گرفته می شود. چنانچه این درمان ها برای 6 تا 8 ماه موثر واقع نشد، ممکن است از درمان جراحی استفاده شود که البته تعداد این موارد نادر است.
در این ویدئو جناب آقای دکتر علی اجودی متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی دست توضیح می دهد:
واکسن آنفولانزا
آیا واکسن آنفولانزا موثر است؟ آیا تزریق آن را توصیه می کنید؟
بله. بنابر تاکید سازمان بهداشت جهانی تزریق واکسن آنفولانزا منافع بسیاری دارد و می تواند تواتر ابتلا به این بیماری را کمتر کند. سال گذشته تعداد زیادی از بیماران را در بخش های مراقبت های ویژه به دلیل ابتلا به این بیماری از دست دادیم که چه بسا در صورت تزریق واکسن این اتفاق نمیفتاد. لذا اکیدا توصیه می شود واکسن فوق تزریق گردد.
نگران عوارض واکسن هستم. توضیح دهید.
واکسن آنفولانزا هم گاهی ممکن است عوارض خفیف مانند درد و تورم موضعی یا تب های خفیف ایجاد کند. عوارض جدی تر عصبی و عضلانی هم بسیارنادر بوده و برگشت پذیر بوده و ارزش نگرانی و حتی فکر کردن ندارد. با توجه به فواید بسیار واکسن حتما تزریق واکسن را در برنامه هرساله خود قرار دهید.
زمان تزریق واکسن آنفولانزا چه موقعی است؟
معمولا این واکسن در اواسط شهریور ماه در دسترس قرار می گیرد. بهترین زمان تزریق از پانزدهم شهریور تا اوایل مهرماه است.
کدام نوع واکسن را بیشتر توصیه می کنید؟
هرچند تمام برندهای آن با توجه به فرمولاسیون مشخصی که دارد موثر است، اما با توجه به تجربه سال های قبل، واکسن فرانسوی و در مرحله بعد هلندی آن بیشتر توصیه می شود.
در این ویدئو جناب آقای دکتر امیررضا بیک محمدی متخصص عفونی توضیح می دهد:
View this post on InstagramA post shared by امیررضا بيك محمدی-متخصص عفونی (@dr.beykmohammadi) on
کمردرد
آیا هر کمردردی نیاز به انجام ام آر آی دارد؟
خیر. متاسفانه برخی بیماران با اولین حمله کمردرد تصور می کنند که باید نسبت به انجام ام آرآی اقدام نموده و بعد به پزشک مراجعه کنند. در حالی که بسیاری از موارد کمردرد حاد نیازی به انجام ام آرآی ندارد.
منظور از کمردرد حاد چیست؟
به درد ناحیه کمر که کمتر از شش هفته از شروع آن گذشته باشد، کمردرد حاد گفته می شود. کمردرد حاد چنانچه در فرد جوان و میانسال (20 تا 50 ساله) رخ دهد و سابقه ای از ضربه وجود نداشته باشد، نیازی به انجام ام آرآی نداشته و اغلب با درمان های ساده قابل درمان است.
چه ضرری دارد اگر ام آر آی انجام شود؟
پاسخ این سوال را قبلا دنیای پیشرفته داده است.صرف نظر از بحث هزینه، ام آرآی در 30% موارد یافته های اتفاقی و غیرمرتبط مانند دیسک های نامربوط، لغزش مهره ها و تومورهای خوش خیم را نشان خواهد داد که این موضوع می تواند توسط افراد سودجو بد به بیمار تفهیم شده و او را به سمت جراحی های غیرضروری بکشاند. لذا موکدا توصیه می شود به پزشک معتد خود برای درخواست ام آرآی اصرار نکنید
در این ویدئو جناب آقای دکتر فرزاد امیدی کاشانی متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی ستون فقرات توضیح می دهد:
View this post on InstagramA post shared by دکتر فرزاد امیدی کاشانی (@drfarzadomidikashani) on
در صورت بروز کمردرد چه زمانی مشورت با پزشک ضروریست؟
کمردرد در قرنطینه
از شما دعوت می شود ویدئو مرتبط با موضوع کمردرد در قرنطینه را ملاحظه بفرمایید. منتظر سوالات، نظرات و پیشنهادات ارزشمند شما هستم.
آرتروز
آرتروز چیست؟
آرتروز به بیان ساده همان پیر شدن مفصل است. به عبارت دیگر در آرتروز، مفصل به مرور زمان دچار تخریب می شود. دو نوع آرتروز وجود دارد: آرتروز اولیه که در سنین بالاتر و در اثر فرسودگی تدریجی مفصل ایجاد می شود و آرتروز ثانویه که در زمینه سایر مشکلات مفصلی رخ می دهد. مثلا در صورتی که به علت شکستگی یا بطور مادرزادی مفصل دچار تغییر شکل شود، می تواند باعث بروز آرتروز ثانویه گردد که در اینجا سن بیمار می تواند کمتر باشد.
چرا آرتروز ستون فقرات و به ویژه گردن مهم تر است؟
از آنجا که نخاع و ریشه های عصبی از بین مهره ها عبور می کنند، بروز آرتروز در ستون فقرات می تواند به آنها فشار وارد کرده و باعث بروز عوارض جدی گردد
علایم آرتروز گردن کدام است؟
آرتروز گردن سه گروه علایم می تواند ایجاد کند: دسته اول ناشی از تخریب موضعی مفاصل است شامل درد و محدودیت حرکتی. دسته دوم ناشی از فشار بر ریشه های عصبی می باشد که علایمی شیبه دیسک گردن ایجاد می شود مانند درد انتشاری و مورمور و گزگز انگشتان. دسته سوم که بسیار جدی باید گرفته شود ناشی از فشار بر نخاع می باشد. این علایم در مراحل ابتدایی به صورت عدم تعادل در راه رفتن و در مراحل نهایی به شکل عدم توانایی راه رفتن (بیمار ویلچر نشین می شود) و اختلال حرکات ظریف دست ها (بد شدن دستخط بیمار، عدم توانایی در بستن دکمه ها و…) خواهد بود.
در این ویدئو جناب آقای دکتر فرزاد امیدی کاشانی متخصص ارتوپدی و فوق تخصص جراحی ستون فقرات توضیح می دهد:
View this post on InstagramA post shared by دکتر فرزاد امیدی کاشانی (@drfarzadomidikashani) on
سکته مغزی
بهترین زمان شروع اقدامات توانبخشی پس از وقوع سکته مغزی چه موقعی است؟
یکی از سوالات رایج پزشکی زمان طلایی رسیدگی به بیماران مختلف از جمله بیماران سکته مغزی می باشد، شروع زودهنگام اقدامات توانبخشی میتواند از بسیاری از ناتوانی های بعدی پیشگیری کند. اغلب متخصصین بر این باورند که 48 ساعت اول بروز علایم و بستری بیمار بهترین زمان برای شروع اقدامات توانبخشی میباشد.
در صورت بروز علایم مشکوک به سکته مغزی، به کدام مراکز باید مراجعه کرد؟
در صورتی که علایم مشکوک به سکته مغزی در شما یا نزدیکتان ایجاد شد سریعا خود را به اولین مرکز تخصصی اورژانس برسانید. توجه داشته باشید که زمان طلایی رسیدگی به بیمار 3 ساعت اول شروع علایم میباشد.
بیماران مبتلا به سکته مغزی نیازمند چه خدمات توانبخشی هستند؟ فیزیوتراپی را بیشتر توصیه میکنید یا کاردرمانی؟
ناتوانی های متعددی ممکن است در اثر سکته مغزی بروز کند که عمدتا مربوط به محل و نوع آسیب مغزی ایجاد شده است. فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتار درمانی و کارشناسان محترم ارتز و پروتز اغلب در پیشانی خدمت رسانی به بیماران خواهند بود.
امکان انتقال مادرم به مراکز توانبخشی وجود ندارد. آیا امکان ارایه خدمات در منزل وجود دارد؟
بله. عمده خدمات توانبخشی قابل ارائه در منزل میباشد لیکن هزینه ها کمی بالاست و متاسفانه در اغلب موارد توسط بیمه های درمانی پوشش داده نمیشود.
پدرم 1ماه قبل دچار سکته مغزی شده است. متخصص مغز و اعصاب گفته امکان وقوع مجدد سکته مغزی مجدد در ایشان بالاست. چه باید بکنیم؟
مهمترین مساله در پیشگیری از سکته مجدد، اصلاح سبک زندگی و کنترل فاکتورهای خطر میباشد. بیمار باید انواع دخانیات (سیگار و قلیان) را ترک نموده، نسبت به کنترل فشارخون تلاش نماید. جایگاه تغذیه مناسب و فعالیت فیزیکی نیز نباید فراموش گردد.
مطالعات جدید نشان می دهد انجام فعالیت های ورزشی به خصوص فعالیت های مبتنی بر تمرکز ذهنی میتواند به میزان زیادی خطر سکته مجدد را در بیماران مبتلا به سکته مغزی کاهش دهد.
ام اس
علت بیماری ام اس چیست؟
بیماری مالتیپل اسکلروزیس یکی از ناشناخته ترین بیماریهای پزشکی است. اغلب این بیماری را یک بیماری اتوایمیون (خودایمنی) میدانند. بیماریهای خودایمنی بیماریهایی هستند که طی آن سیستم دفاعی بدن علیه بافتهای خودی واکنش دفاعی انجام داده و منجر به تخریب بافت هدف میگردد. اعتقاد بر این است که در بیماری ام اس ماحصل واکنشهای اتوایمون صورت گرفته، تخریب ماده میلین سلول های عصبی است. با از بین رفتن میلین سرعت هدایت عصبی کند یا متوقف میشود و علایم بسته به عملکرد نورون آسیب دیده بروز میکند.
اصلی ترین تظاهر این بیماری کدام است؟
عموما از بیماری ام اس به عنوان یک بیماری با “پراکندگی علایم در زمان و مکان” یاد می شود. بنابراین طیف وسیعی از علایم حسی و حرکتی در این بیماری دیده میشود (پراکندگی مکانی علایم) . ضمن آنکه علایم اغلب به صورت حملات عود و بهبود خواهد بود (پراکندگی زمانی علایم).
احساس گزگز، مورمور و خواب رفتگی دست دارم. آیا ممکن است به MS مبتلا شده باشم؟
یکی از شایع ترین علل خواب رفتگی، گزگز، مورمور و… (پارستزی) دستها به خصوص در خانم های جوان گرفتاری عصب میانی دست (مدین) در ناحیه مچ دست میباشد که از آن به سندرم مچ دست (تونل کارپ ) یاد میشود. زیاد میبینیم خانمهای جوان مبتلا به سندرم تونل کارپ که نگران ابتلا به ام اس هستند. هرچند پارستزی میتواند از علایم ام اس باشد اما برووز بیماری ام اس تنها به صورت خواب رفتگی پایدار دست بسیار بعید است
بهترین روش برای تشخیص ام اس چیست؟
یکی از سوالات رایج پزشکی در خصوص روش تشخیص بیماری ام اس است که تظاهرات کلینیکی در تشخیص بیماری ام اس اهمیت ویژه ای دارد. اما همانطور که گفته شد تابلو بالینی بیماری در بسیاری موارد به خصوص در مراحل اولیه گیج کننده میباشد. MRI سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) و آزمایش مایع نخاعی (LP) به عنوان روش کمکی در تشخیص استفاده میشود. نوعی الکترودیاگنوز موسوم به پتانسیل برانگیخته بینایی (VEP) نیز در مواردی که علایم بینایی در بیمار وجود دارد ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
برای درمان ام اس به کدام متخصص مراجعه کنم؟
تشخیص و درمان دارویی بیماری ام اس عمدتا توسط همکاران متخصص بیماریهای مغز و اعصاب (نورولوژیست) صورت میگیرد. اما در صورت بروز ناتوانی ممکن است ورود متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی به مساله ضروری باشد. متخصص توانبخشی بسته به نوع و شدت ناتوانی ایجاد شده از همکاران فیزیوتراپیست، کاردرمانگر، ارتوتیست و… کمک خواهد خواست. لازم به یادآوری است با توجه به شیوع بالای اختلالات خلقی (اضطراب، افسردگی و…) در اغلب موارد حضور روانپزشک یا روانشناس بالینی در تیم توانبخشی بیماران ضروری خواهد بود.
آیا درمانهای گیاهی، طب سنتی، طب سوزنی و امثالهم موثر است؟
متاسفانه درمان های موجود برای بیماری ام اس در بسیاری موارد فاقد اثرات کافی درمانی می باشد. این مساله بعضا باعث استیصال بیماران و همراهیان آنها میشود که خود گاها باعث ورود شیادان و سودجویان به مساله میگردد. هرچند شواهدی در خصوص احتمال تاثیر برخی از این درمانها وجود دارد اما استفاده از این درمانها باید توسط متخصصین مربوطه صورت گیرد. بنابراین از پزشک خانواده معتمد کمک بگیرید
در فضای مجازی در خصوص درمان با سلولهای بنیادی و بندناف مطالبی را مطالعه کرده ام. جایگاه این درمان ها کجاست؟
به نظر میرسد آینده درمان بسیاری از معضلات پزشکی از جمله ام اس در دست سلولهای بنیادی باشد. دانشمندان در این خصوص پیشرفتهای زیادی داشته و به نتایج درخشانی دست پیدا کرده اند لیکن عمده مطالعات مراحل آزمایشگاهی و حیوانی خود را میگذراند. امید است شاهد استفاده از این تکنولوژی در مراحل انسانی در آینده نزدیک باشیم.
آیا درست است که میگویند ام اس بیماری پولدارهاست؟
برخی مطالعات نشان داده اند بیماری مالتیپل اسکلروزیس در سطوح اقتصادی اجتماعی بالا (High socioeconomic level) فراوانی بیشتری دارد.
میگویند نور خورشید اثر محافظتی در مقابل ام اس دارد. آیا این مطلب صحیح است؟
مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می دهد بیماری ام اس در عرضهای جغرافیایی بالا (مناطق دور از استوا و نزدیک به قطب) شایع تر است. لذا دانشمندان احتمال می دهند نور خورشید و احتمالا ویتامین D در برابر این بیماری نقش پیشگیری کننده داشته باشد.
گزگز، مورمور و خواب رفتگی دست و پا
خانمی 40 ساله هستم. مدتی است دچار خواب رفتگی دستها به خصوص شبها و در حین انجام کار شده ام. نگرانم که شاید به ام اس مبتلا شده ام. لطفا توضیح دهید.
یکی از سوالات رایج پزشکی در خصوص خواب رفتگی دست های است که اصلی ترین علت خواب رفتگی، گزگز و مورموردستها به خصوص در بانوان جوان سندرم مچ دست (سندرم تونل کارپ) میباشد که به علت گرفتاری عصب میانی دست در ناحیه مچ ایجاد میشود. هرچند بیماری مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) نیز بیماری خانم های جوان میباشد و خواب رفتگی هم جز علایم آن میباشد اما بروز بیماری ام اس صرفا با خواب رفتگی دستها بسیار نادر است لذا جای نگرانی نمیباشد.
آقایی 35 ساله هستم. چندین سال است که دچار گزگز و خواب رفتگی ساق و ناحیه پا در دوسمت شده ام. مشکلم هنگام استراحت و خواب بیشتر میشود به گونه ای که بسیاری از اوقات از خواب بیدار میشوم و راه میروم. به من گفته شده دیسک کمر دارم اما MRI ستون فقرات طبیعی بوده است. چه کنم؟
علایم بیمار بیشتر بیماری سندرم پای بی قرار یا Restless Leg Syndrome (RLS) را به ذهن تداعی میکند. بعید است که این بیمار مبتلا به مشکلات دیسک باشد زیرا علایم دیسکوپاتی اغلب با فعالیت تشدید و با استراحت بهبود میابد (عکس RLS) البته لازم است سایر مشکلات احتمالی مانند درگیری اعصاب محیطی (پلی نوروپاتی ها) به خصوص در صورتی که بیمار مستعد باشد (ابتلا به دیابت، نارسایی کلیه، مصرف داروها به ویژه داروهای شیمی درمانی و…) مد نظر قرار گیرد.
نوار عصب و عضله
بهترین متخصص جهت انجام نوارعصب و عضله کیست؟
برخلاف بسیاری از اقدامات پاراکلینیک و آزمایشگاهی که ممکن است توسط کارشناسان محترم قابل انجام باشد، نوارعصب لازم است توسط شخص پزشک انجام گردد. لازم به توضیح است تخصصی با عنوان متخصص نوار عصب و عضله در پزشکی وجود ندارد اما دو گروه از متخصصین این خدمت را به مراجعین ارائه مینمایند شامل:
1- متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی: پزشکانی هستند که بعد از اتمام دوره دکتری عمومی دوره دستیاری رشته موسوم به فیزیاتری را در یکی از مراکز دانشگاهی شامل علوم پزشکی شهید بهشتی، ایران یا دانشگاه ارتش درتهران، شیراز، اصفهان یا تبریز به پایان رسانده اند. در بین دانشگاه های بزرگ هنوز دوره رزیدنتی این رشته در مشهد راه اندازی نشده است.
2- متخصصین بیماریهای مغز و اعصاب: پزشکانی هستند که دوره تخصصی مربوط به بیماریهای مغزواعصاب (نورولوژی) را سپری کرده اند.
من را به مرکز خاصی ارجاع داده اند. آیا کیفیت دستگاه نوار عصب در مراکز مختلف متفاوت است؟
هرچند کیفیت دستگاه در مراکز مختلف متفاوت است اما نتیجه تست بیش از همه وابسته به فرد انجام دهنده خدمت است. توجه داشته باشید ضرب المثل “هرچقدر پول بدهی، همانقدر آش میخوری” در اینجا صادق نیست. در کشور ما تعرفه خدمات پزشکی در درمانگاه ها و بیمارستانهای دولتی کاملا مشخص بوده و تخلف ناپذیراست. چه بسا مراکز آموزشی و دانشگاهی که خدماتی دقیق تر و با کیفیت تر از مراکز خصوصی ارائه میدهند. چنانچه پزشک معالجتان شما را به مرکز خاصی ارجاع داده است احتمالا دلیلش اعتماد بیشتر به پزشکان آن مرکز بوده است که میتوانید از ایشان در این خصوص سوال کنید.
آیا برای انجام نوارعصب و عضله باید ناشتا باشم؟
خیر، جهت تست نوارعصب و عضله ناشتا بودن ضرورتی ندارد. حتی بهتر است قبل از مراجعه مقداری غذای سبک میل کرده باشید.
آیا انجام نوارعصب درد دارد؟
همانطور که ذکر شد، شکل معمول نوارعصب شامل دو قسمت مطالعه هدایت عصب (NCS) و الکترومیوگرافی (EMG) میباشد. در قسمت اول، اعصاب محیطی با تحریکات الکتریکی ضعیف مورد مطالعه قرار میگیرند که ممکن است در مراجعین حساستر کمی نامطلوب باشد. در قسمت دوم و جهت انجام الکترومیوگرافی (نوارعضله) لازم است تعدادی سوزن مخصوص به عضلات منتخب اندام مورد آزمایش وارد شود که طبیعتا دردناک خواهد بود، لیکن بسیار دیده میشود که در خصوص میزان درد اغراق میشود. کم نیستند مراجعینی که بر اساس شنیده ها و با ترس زیاد به خصوص در مرجعه اول مراجعه مینمایند
آیا MRI از نوارعصب دقیق تر نیست؟
یکی از کاربردهای نوارعضله تشخیص درگیری های ریشه اعصاب ناشی از فشار دیسک های ستون فقرات (گردن یا کمر) می باشد. از آنجا که ام آرآی (MRI) هم در تشخیص مشکلات دیسک جایگاه کلیدی دارد و در عین حال روشی بدون درد می باشد، بسیاری از مراجعین سوال می کنند که آیا با وجود انجام ام آر آی بازهم نیازی به انجام تست عصب هست؟ در پاسخ باید گفت MRI بیشتر آناتومی را نشان می دهد و نوارعصب اغلب با فیزیولوژی مرتبط است حتی بعضا پزشکان محترم از مراکز نوارعصب با عنوان کلینیک الکتروفیزیولوژی یاد می کنند. در اینجا با مثالی مطلب را توضیح می دهم:
فرض کنید تصاویری از ساختمانی را به شما بدهند و سپس از شما سوالات زیر را بپرسند؟
- نمای ساختمان چگونه است؟ (سنگ، آجر یا…) (آناتومی)
- دمای ساختمان چگونه است؟ (گرما و سرما) (فیزیولوژی)
شما به سوال اول به راحتی پاسخ می دهید اما سوال دوم را نه. اطلاعاتی که MRI و نوارعصب می دهند نیز همین گونه است و لذا جایگزینی برای هم نمی باشند.
چه آمادگی هایی برای انجام بهتر نوارعصب باید داشته باشم؟
زیاد در خصوص شرایط انجام نوار عصب به خصوص وضعیت ناشتا بودن سوال میگردد. همانطور که در سوال قبل ذکر شد، جهت انجام نوارعصب نیاز به ناشتایی نیست.
برای انجام مراحل مختلف نوار عصب لازم است رابط های دستگاه اعم از رکوردر، استیمولاتور (تحریک کننده الکتریکی اعصاب محیطی)، گراند و سوزن الکترومیوگرافی بطور مستقیم روی پوست بیمار قرار گیرند. انجام نوارعصب از روی لباس مقدور نمیباشد. بنابراین حتما به مراجعین به خصوص بانوان توصیه می شود در هنگام مراجعه لباس های راحت و گشاد بر تن داشته باشند.
با توجه به اینکه عمده پاسخ عصبی توسط دستگاه از طریق پوست دریافت، تقویت و آنالیز می شود بنابراین تمیز بودن پوست به انجام بهتر تست کمک میکند. لذا خوبست مراجعین محترم پیش از مراجعه به کلینیک نوار عصب استحمام نمایند. این مطلب به خصوص در انجام پتانسیل های برانگیخته اهمیت بیشتری دارد.
نکته مهم دیگر اینست که دما با سرعت هدایت عصبی رابطه تنگاتنگی دارد و سرد بودن عضو میتواند سرعت اعصاب را کاهش داده باعث بروز خطای تشخیصی گردد. لذا توصیه می شود مراجعین محترم در روزهای سرد سال از دستکش و جوراب ضخیم استفاده کنند.
من باردار هستم. آیا انجام نوارعصب در دوران بارداری عوارضی برای مادر یا جنین ندارد؟
یکی از نگرانی های بسیاری از بیماران یا همراهیان آنان خطرات احتمالی انجام نوارعصب در زمان بارداری است. بسیار شنیده ایم که انجام برخی آزمایشات و اقدامات تصویربرداری مانند رادیوگرافی و سی تی اسکن در زمان بارداری می تواند صدمات جبران ناپذیری برای مادر یا جنین داشته باشد. اما این مساله در مورد نوار عصب و عضله صادق نیست. باید گفت تا کنون هیچ عارضه ثابت شده ای به دنبال انجام نوارعصب در زمان بارداری شناخته نشده است. لذا مادران باردار نگران حضور در کلینیک نوارعصب به عنوان همراه بیمار یا حتی انجام نوارعصب نباشند.
آیا امکان انجام نوارعصب در شرایطی که مراجعه کننده دچار اختلال هوشیاری یا آشفتگیهای روانی است وجود دارد؟
همانطور که ذکر شد در قسمت نوار عضله لازم است بیمار عضله مورد آزمایش را حرکت دهد و چنانچه بیمار به هردلیل مانند اختلال هوشیاری نتواند عضله را حرکت دهد بخش مهمی از اطلاعات لازم حاصل نمی شود.
آیا این تست در کودکان هم قابل انجام است؟
بله. به لحاظ تکنیکی انجام نوارعصب در کودکان به خصوص در کودکانی که همکاری لازم را با انجام دهنده تست داشته باشند مقدور است. لیکن لازم است با کودک ارتباط مناسب برقرار شود و به خصوص والدین کودک در این خصوص توجیه شده باشند. سرعت عمل و دقت پزشک انجام دهنده نیز در این خصوص اهمیت بالایی دارد. برخی والدین تقاضای انجام بیهوشی جهت انجام تست را دارند. ذکر این نکته ضروری است که عمده ناراحتی الکترودیاگنوز مربوط به زمان الکترومیوگرافی است که طی آن سوزن مخصوص وارد عضلات مورد آزمایش شده و باید عضله مورد آزمایش قادر به حرکت باشد. لذا انجام الکترومیوگرافی در زمان بیهوشی (عضلات شل هستند) کم ارزش است.
آیا امکان بی حسی هنگام انجام نوارعصب وجود ندارد؟
شواهدی وجود دارد که استفاده از برخی داروهای موضعی را قبل از انجام مداخلات مشابه نشان می دهد. اما اغلب زمانبر بوده و کارآیی کلینیکی محدودی دارد. انجام بی حسی تزریقی نیز عملی نیست، زیرا به ازای هربار ورود سوزن الکترومیوگرافی، یک بار هم باید سوزن حاوی مواد بی حسی وارد شود و عملا کمکی به بیمار نمی کند.
آیا نوارعصب همان نوار مغز است؟
خیر. نوارعصب عمدتا به بررسی اعصاب محیطی می پردازد و باید شخصا توسط پزشک انجام گردد. لیکن نوارمغز به بررسی عملکرد مغز (سیستم اعصاب مرکزی) پرداخته و ممکن است توسط تکنسین و بانظارت پزشک متخصص انجام پذیرد.
به تازگی مشکل بینایی پیدا کرده ام. به من گفته شده نوارعصب چشم بگیرم. منظور از نوار عصب چشم چیست؟
پتانسیل برانگیخته بینایی (VEP) را اغلب در جامعه با عنوان نوارچشم می شناسند. این روش به بررسی مسیر بینایی از شبکیه چشم تا قشرمغز میپردازد و به خصوص در کسانی که دچار اختلال دید ناشی از التهاب عصب بینایی شده اند به کار می رود. جهت انجام تست محیط تاریک ضروری است و خوشبختانه انجام این تست غیردردناک است.
آیا انجام نوارعصب بدون سوزن زدن ممکن است؟
در پاسخ به این سوال یادآوری میشود که انواع مختلفی از اقدامات در طب الکترودیاگنوز انجام میشود شامل نوارعصب و عضله، تست تحریک مکرر و پتانسیل های برانگیخته. آنچه که بیشتر برای بیماران درخواست میگردد نوارعصب و عضله است. الکترومیوگرافی که قسمت نوارعضله تست فوق میباشد که به دوصورت استفاده از الکترود سطحی و یا الکترود عمقی قابل انجام است. استفاده از الکترود پوستی بیشتر جنبه تحقیقاتی داشته و غیر دقیق است. بررسی دقیق وضعیت عضلات نیازمند استفاده از الکترود عمقی است و لذا باید از سوزن مخصوص استفاده شود. برخی از بیماران ذکر میکنند که در نوبت قبلی مراجعه از سوزن استفاده نشده است. در پاسخ باید تاکید نمود انجام الکترومیوگرافی بدون استفاده از سوزن در شرایط فعلی عملی نیست.
سندرم مچ دست
متخصص ارتوپدی با تشخیص سندرم تونل کارپال درمان را شروع کرده است. آیا لازم نبود نوارعصب گرفته شود؟
خیر. اولا تشخیص سندرم تونل کارپ کاملا بالینی است و پزشک معالج میتواند بدون انجام نوار عصب و عضله (الکترودیاگنوز) نسبت به درمان غیرجراحی اقدام کند. ثانیا نوارعصب و عضله در تکمیل معاینه بالینی انجام می شود و باید توجه داشت نتایج آن در مورد سندرم مچ دست در حدود 4/1 موارد منفی کاذب خواهد بود به عبارت دیگر حدودا از هر چهار بیمار مبتلا به سندرم تونل کارپ (عمدتا موارد خفیف) در یک نفر نوارعصب و عضله کاملا نرمال گزارش میشود.
اما چنانچه قرار باشد بیمار به روش جراحی مورد درمان قرار گیرد انجام نوار عصب ضروری خواهد بود.