• بازتوانی قلبی

بازتوانی قلبی چیست؟

بازتوانی قلبی (توانبخشی قلبی) یک برنامه پزشکی تحت نظارت است که به منظور بهبود و ارتقا سلامت قلب و عروق طراحی و اجرا میشود. این برنامه به ویژه برای بیماران زیر توصیه میشود:

  • بیمارانی که دچار سکته قلبی شده اند.
  • بیماران دچار نارسایی قلب
  • بیمارانی که به دنبال حمله یا درد قلبی اقدامات تشخیصی و درمانی تهاجمی قلبی برای آنها انجام شده است مانند بالون آنژیوپلاستی (Angioplasty)
  • بیمارانی که عمل جراحی قلب باز (CABG) شده اند.

باید توجه داشت که بازتوانی قلب (cardiac rehabilitation) گذشته قلب شما را تغییر نمیدهد اما به بهبود سلامت آن در آینده و پیشگیری از عوارض بیشتر کمک میکند.

انجمن قلب آمریکا (American heart association) برای برنامه بازتوانی قلب  سه جز مهم در نظر گرفته است:

  1. مشاوره ورزشی و تمرین درمانی: ورزش قلب شما را به تپش وادار میکند و خون را در سیستم گردش خونتان به جریان میندازد.
  2. آموزش شیوه صحیح زندگی سالم: یک جز کلیدی توانبخشی قلبی، خودمراقبتی و یادگیری اصول بهداشت و سلامت قلب است. اینکه عوامل خطر یا همان ریسک فاکتورها را بشناسیم. تغذیه مناسب داشته باشیم. برای همیشه با سیگار، قلیان و سایر دخانیات خداحافظی کنیم و…
  3. مدیریت استرس: اضطراب به قلب شما صدمه میزند. در این بخش از برنامه بازتوانی به شما کمک میشود که منابع استرس روزانه خود را شناسایی و کنترل کنید.

بازتوانی قلب یک برنامه تیمی است

برنامه های توانبخشی قلبی توسط یک تیم پزشکی طراحی و اجرا میشود. شرایط بیمار در انتخاب اجزا تیم نقش کلیدی دارد لیکن معمولا پزشکان مختلف (متخصصین قلب، طب فیزیکی و توانبخشی، طب ورزشی) فیزیوتراپیست ها، پرستاران، کارشناسان تغذیه و روانشناسی همراه با خانواده و اطرافیان بیمار از اجزا ثابت این تیم هستند.

شروع کنید

  •  از پزشکتان در خصوص اینکه مشمول برنامه های بازتوانی قلبی میشوید یا خیر سوال کنید.
  • اگر پاسخ پزشک مثبت بود، به یک مرکز بازتوانی قلبی معتبر مراجعه کنید.
  • پس از مشورت با تیم پزشکی، برای سلامت قلبتان هدف گذاری کنید.
  • با تیم توانبخشی برای شکل گیری یک برنامه عملیاتی همکاری کنید.
  • در اجرای برنامه نقش فعال فعال داشته باشید.
  • داروهای خود را به موقع و درست مصرف کنید.
  • در صورت بدتر شدن علایم و یا ایجاد نشانه های جدید سریعا با پزشک مشورت کنید.

سوال های رایج

توجه داشته باشید که برنامه های بازتوانی قلب برای هر مراجعه کننده و با در نظر گرفتن شرایط جداگانه طراحی و اجرا میشود. برنامه باید متناسب توان فرد باشد. برنامه سنگین میتواند آسیب رسان باشد ضمن آنکه پروتکل ساده هم فاقد کارآیی لازم است. خلاصه آنکه بهترین مرکز آنست که برنامه هایی متناسب و با بیشترین سازگاری با شرایط بیمار ارائه میکند.

تردید نداشته باشید که اصلی ترین نفر در تیم بازتوانی خود شما هستید. هر چقدر شما انگیزه و روحیه بالاتری داشته باشید و با مدیر و سایر پرسنل تیم همکاری بیشتری داشته باشید موفقیت درمان بیشتر خواهد بود.

به جز هزینه، محدودیت های دیگری هم در توانبخشی در کلینیک وجود دارد مانند نیاز به مراجعه مکرر، بعد مسافت، مساله آلودگی هوا، محدودیت های زمانی و فرهنگی. خوشبختانه شواهدی وجود دارد که نشان میدهد برنامه های بازتوانی قابلیت اجرا در منزل را نیز دارد. مقالاتی هم وجود دارد که تاثیر مشابهی برای توانبخشی در منزل و کلینیک قایل شده اند. لذا خوبست در این خصوص با پزشک خود مشورت نمایید.